Türkiye’deki çiftçilerin yaş ortalaması 59’a yükseldi. Belde ve köylerde yaşayanların oranı ise nüfus içinde yüzde 7’den yüzde 6.6’ya düştü. Bu sorunlar, gıda güvenliğinin geleceğinde en önemli risk unsuru olarak görülüyor. Çiftçi yaşında dünya ortalaması 56 yaş seviyesinde bulunuyor. Pek çok coğrafyada 65 yaşa kadar uzanan bu sorun üzerine gençlerin tarıma döndürülmesi için sistemler geliştiriliyor. Türkiye de gençler ve kadınların tarıma yönelmesi, kırsala dönmesi için farklı konular üzerinde çalışıyor.4. Tarım Orman Şurası’nın da önemli başlıklarından birini oluşturan sorun için ele alınan çözüm önerileri dekamuoyu ile paylaşılacak. Mevcutta da gençler için uygulanan farklı programlar var…
Konsey de kuruldu
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, bu kapsamda Tarım ve Orman Gençlik Konseyi’nin de önemine dikkat çekti. Bakan Yumaklı, “Sağlanan destek ve hibelerle gençlerin tarım sektöründe daha fazla yer almasını hedefliyoruz. Tarım ve Orman Gençlik Konseyi, Bakanlığın alacağı stratejik kararlarda önemli bir aktör olarak konumlandırılıyor. Saha gündeminin takibi, sorunların dile getirilmesi, çözüm yollarının paylaşılmasında gençliğin dinamik ve yenilikçi bakış açısından yararlanılıyor. Bu sebeple yaşanan sorunlar özelinde bakanlığın üst düzey yöneticileriyle belirli aralıklarla bir araya gelerek toplantılarda çözüm önerileri tartışılıyor” dedi.
Farklı teşvikler var
Yeni hayvancılık destekleme modeli kapsamında, kadın yetiştiricilere veya 41 yaşından gün almamış üreticilere, desteğin türüne göre değişen oranlarda temel desteğe ilave destek veriliyor. Bu çerçevede, 2024 yılı için işletme sahibi erkek ise buzağı başına 1000 lira, kadın veya genç ise 1700 lira temel destek sağlanıyor.
Balıkçılık sektöründe de kadınlara yönelik destekler bulunuyor. Balıkçı gemisi sahibi veya ortağı olan kadınlar, küçük ölçekli balıkçılık desteğinden 2025 ve 2026 yılları için yüzde 35 daha fazla yararlanacak.
Ayrıca üreticilerin tarımsal üretime yönelik finansman ihtiyaçlarının uygun koşullarda sağlanması amacıyla, 2024-2026 yılları için yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararları Uygulama Esasları Tebliği kapsamında, Ziraat Bankası, Ziraat Katılım Bankası AŞ ve Tarım Kredi Kooperatiflerince 28 farklı konuda değişen limitlerde ve oranlarda yatırım ve işletme kredisi/finansmanı sağlanıyor.
Bu kapsamda, sütçü ve kombine sığır yetiştiriciliği, büyükbaş hayvan besiciliği, küçükbaş hayvancılık, hastalıktan ari hayvan yetiştiriciliği, arıcılık, kanatlı sektörü, su ürünleri sektörü, temel hayvansal üretim, kapalı ortamda bitkisel üretim, yem bitkisi üretimi, süs bitkisi, tıbbi ve aromatik bitkiler üretimi, meyve yetiştiriciliği ve bağcılık, temel bitkisel üretim konularında kredi/finansman kullandırımlarında genç çiftçi veya girişimcilere yüzde 15 ilave hazine faiz/kar payı desteği sunuluyor.
IPARD Programı kapsamında da kadın ve gençlere birçok tedbir altında hem ek hibe hem de projelerini ön sıralara çıkartacak ek sıralama puanı verilerek pozitif ayrımcılık uygulanıyor.
Öte yandan devlet destekli tarım sigortası yaptıran 40 yaş ve altında olan genç çiftçiler için de poliçe primi üzerinden yüzde 5 indirim imkanı bulunuyor.
Sosyal altyapıya dikkat
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar ise, genç ve kadın çiftçileri teşvik edecek önerilerini şöyle sıraladı:
■ Gençler için düşük faizli krediler ve hibe destekleri sağlanmalı,
■ Tarımsal arazi edinimi kolaylaştırılmalı,
■ Tarım kooperatifleri güçlendirilmeli,
■ Modern tarım teknikleri ve girişimcilik eğitimleri verilmeli,
■ Kırsal bölgelerde altyapı, sağlık, eğitim ve sosyal hizmetler geliştirilmelidir.